KAMU İHALELERİNDE ŞİKAYET VE İTİRAZEN ŞİKAYET USULÜ NEDİR? BAŞVURU NASIL YAPILIR?

Mart 26, 2025
13:21
Etiket: İtirazen Şikayet, Kamu İhale Hukuku, Kamu İhale Kurumu, Şikayet

KAMU İHALELERİNDE

ŞİKAYET VE İTİRAZEN ŞİKAYET USULÜ

KAMU İHALELERİNDE ŞİKAYET VE İTİRAZEN ŞİKAYET USULÜ NEDİR? BAŞVURU NASIL YAPILIR?

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinde kamu ihale süreçlerinde meydana gelen hukuka aykırı işlem ve eylemler hakkında başvurulabilecek usuller belirtilmiştir. Buna göre; “ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.”

Görüldüğü üzere Kanunda kural olarak iki aşamadan oluşan başvuru usulü ihdas edilmiştir. Bu anlamda ilk önce ihaleyi yapan idareye bir şikâyet başvurusu yapılacak, daha sonra ise Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusu yapılacaktır.

Hemen ifade etmek gerekir ki şikâyet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır. Bu yollara başvurulmadan açılan davalar dava şartı yoksunluğundan reddedilecektir. Bu makalede şikayet ve itirazen şikayet başvurularına dair idare hukuku kapsamında açıklayıcı bilgilere yer vermeye çalışılmıştır.

1-) ŞİKAYET VE İTİRAZEN ŞİKAYET BAŞVURU DİLEKÇESİ NASIL HAZIRLANMALIDIR?

Şikayet başvuruları ihaleyi yapan idareye, itirazen şikayet başvuruları ise Kamu İhale Kurumu’na hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:

Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin adı, soyadı veya unvanı ve adresi.
İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.
Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.
Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.
İtirazen şikayet başvurularında idareye yapılan şikayetin ve varsa şikayete ilişkin idare kararının bildirim tarihi.

Kamu İhale Kurumu, şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru dilekçelerinde yer alması gereken diğer bilgiler ile bu dilekçelere eklenmesi gereken belgelere, bunların sunuluş şekli ile bu başvuruların elektronik ortamda yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

Dilekçede bulunması gereken unsurlara aykırılık içeren ve henüz başvuru süresi dolmamış olan başvurulardaki eksiklikler, idare veya Kamu İhale Kurumu’nun herhangi bir bildirim yapma zorunluluğu bulunmaksızın, başvuru süresinin sonuna kadar başvuru sahibi tarafından giderilebilir. Başvuruların ihaleyi yapan idare veya Kamu İhale Kurumu dışındaki idari mercilere ya da yargı mercilerine yapılması ve başvuru dilekçelerinin bu merciler tarafından ilgisine göre idareye veya Kuruma gönderilmesi hâlinde, dilekçelerin idare veya Kurum kayıtlarına girdiği tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir.

2-) ŞİKAYET / İTİRAZEN ŞİKAYET BAŞVURU VE KARAR VERME SÜRELERİ NELERDİR?

Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren on gün içinde yapılır. Ancak Kanun’un 21’inci maddesine göre pazarlık usulü ile yapılan, doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ivedi olarak yapılan ihaleler ile savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine ivedi olarak yapılan ihalelerde başvuru süresi beş gündür. Başvuruların sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılması gerekir. İhale ilanında yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz. Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru zımnen reddedilmiş sayılır. Başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini (zımnen ret), süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. Aynı kişi tarafından idareye yapılan ve ilk başvuru ile aynı mahiyette olan daha sonraki şikayet başvurularına idarece verilen cevaplar başvuru süresini yeniden başlatmaz.

Hem idareye hem de Kuruma başvuru için getirilen süreler hak düşürücü niteliktedir. Süresi içerisinde başvurulmaması halinde kişilerin başvurma hakları düşmektedir. Burada ifade edilmesi gereken başka bir husus ise başvuru süresinin başlangıcında Anayasanın 40’ıncı maddesinde yer alan “Devlet, işlemlerinde ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır” şeklindeki düzenlemenin etkisidir. İhale işlemlerinde ihaleyi yapan idarenin veya Kamu İhale Kurumu’nun işleme karşı başvurulacak merci ve süresini belirtmemesi halinde hak düşürücü süreler başlamayacaktır.

Hemen ifade etmek gerekir ki idareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde ise Kamu İhale Kurumu tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamaz.

3-) ŞİKAYET BAŞVURUSU NEDİR?

Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesine göre şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla ihaleyi yapan idareye yapılır. Bu başvuru kural olarak zorunlu olsa da birtakım istisnaları da vardır.

İdareye şikayet başvurusu kuralının ilk istisnası Kanun’un 56’ncı maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre ihalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlara karşı idareye başvuru yapılmadan doğrudan Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikayet yapılabilecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus ihalenin iptali kararının bir şikayet ya da itirazen şikayet neticesinde verilmesidir. İhaleyi yapan idarenin kendiliğinden iptaline karar verilen ihaleler için başvurulacak merci idari işlemin iptali için idare mahkemeleridir.

Bir diğer istisna ise İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’te ihdas edilmiştir. Yönetmeliğin 14’üncü maddesine göre şikayet başvurusu üzerine idarece alınan kararla bir hak kaybına veya zarara uğradığını ya da zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia edenler bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kamu İhale Kuruma yapabileceklerdir.

Mevzuatımızda öngörülen son istisna ise yine aynı Yönetmeliğin 20/A maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre kendisiyle çerçeve anlaşma imzalanan istekliler ayrıca, münferit sözleşmeye davet, tekliflerin değerlendirilmesi, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi ve münferit sözleşmenin imzalanmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında doğrudan Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikayet başvurusunda bulunabilir.

4-) ŞİKAYET BAŞVURUSU ÜZERİNE İDARE TARAFINDAN VERİLEBİLECEK KARARLAR NELERDİR?

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare tarafından gerekçeli olarak;

İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi hallerinde başvurunun reddine karar verilir.

4-) İTİRAZEN ŞİKAYET BAŞVURUSU NEDİR?

Kamu ihale uyuşmazlıklarının çözümünde etkili olan usul Kamu İhale Kurumu’na yapılan itirazen şikayet başvurularıdır. Çünkü burada idare ile ihale ilgilileri arasındaki uyuşmazlık henüz yargısal mercilere taşınmadan üçüncü bir merci konumunda bulunan Kamu İhale Kurumu’nda çözüme kavuşturulmaktadır.

İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.

Kurum tarafından yapılacak inceleme iki aşamada yürütülmektedir. İlki ön inceleme ikincisi ise esas hakkında yapılan incelemedir. Yönetmeliğin 15’inci maddesine göre Kuruma yapılan başvurular, öncelikle Yönetmeliğin 16’ncı madde çerçevesinde incelenir. Hemen ifade etmek gerekir ki idareye başvuruda bulunulması gerekirken doğrudan Kuruma yapılan başvurular ile idareye başvurulmuş olmakla birlikte Kurumun haberdar edilmesine yönelik başvurular veya idarenin on günlük karar alma süresi beklenilmeden yapılan başvurular Kurum tarafından re’sen ihaleyi yapan idareye gönderilir.

5-) KAMU İHALE KURUMU ÖN İNCELEMEYİ NASIL YAPAR?

Yönetmeliğin 16’ncı maddesine göre ön inceleme konuları ve yapılacak işlemler şu şekildedir:

“Başvurular öncelikle;

Başvuru konusunun Kurumun görev alanında bulunup bulunmadığı,
Başvuru ehliyeti,
Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,
Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı, unvanı, adresi, imzası ile başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgelerin ve imza beyannamesinin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneğinin bulunup bulunmadığı,
İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarasının belirtilip belirtilmediği,
Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarihin belirtilip belirtilmediği,
İdareye başvuru tarihi ile varsa idarenin cevabının başvuru sahibine bildirildiği tarihin belirtilip belirtilmediği,
İdareye verilen şikayet dilekçesinin bir örneğinin ve idare tarafından şikayet üzerine alınan karar başvuru sahibine bildirilmiş ise bu kararın bir örneğinin eklenilip eklenilmediği,
Başvuru bedelinin, teminat alınacak hallerde ise başvuru teminatının yatırılıp yatırılmadığı,
Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulup bulunulmadığı,
Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği,

yönlerinden sırasıyla incelenir.

Başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda Kurum, itirazen şikayet başvurusu hakkında esastan incelenmeye geçecektir. Yukarıda yer verilen bilgi ve belgeleri içermeyen ve henüz başvuru süresi dolmamış olan itirazen şikayet başvurularında, başvuru süresinin sonuna kadar söz konusu eksiklikler başvuru sahibi tarafından giderilebilecektir. Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin bir ön inceleme raporu düzenlenir.

Yukarıda belirtilen hususlara ilişkin bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir. Ayrıca Kurul tarafından gerekli görüldüğü takdirde, başvuru dilekçesi ve eklerinin bir örneğinin ilgisi nedeniyle idareye veya idarenin bağlı veya ilgili/ilişkili olduğu mercie yahut yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine karar verilir.

6-) KAMU İHALE KURUMUNUN GÖREV VE YETKİ ALANINA GİREN ŞİKAYET KONULARI NELERDİR?

Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde bu Kanuna göre yapılacak ihaleler ile ilgili Kurumun görev ve yetkileri aşağıda sayılmıştır. Buna göre Kurum, ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmakla görevlidir.

Anılan düzenlemeden hareketle Kurumun görev alanını (konu bakımından yetkisini) üç kriterle belirlemek mümkündür.

İlk kriter ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılması zorunluluğudur. Dolayısıyla Kanun’un 2’nci maddesi kapsamında idarelerin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal veya hizmet alımları ile yapım işleri ihaleleri itirazen şikâyete konu olabilecektir. Bunların dışında Kanun’un 3’üncü maddesinde bentler halinde sayılan haller ile Kamu İhale Kanunu dışında örneğin Devlet İhale Kanunu ya da başka bir Kanun uyarınca yapılan ihaleler itirazen şikayete konu edilemeyecektir.

Kurumun görev alanıyla ilgili ikinci kriter, incelemenin ihale işlemleriyle sınırlı olmasıdır. İhale işlemleri dışındaki işlem veya eylemler itirazen şikayete konu edilemezler. Bu kriterin uygulamaya yansıyan çok önemli iki sonucu vardır. Birincisi Kanun’un 22’nci maddesine istinaden yürütülen doğrudan temin işlemleridir. Gerek Kamu İhale Kurumu gerekse yargı mercileri doğrudan temini bir ihale olarak nitelendirmemektedir. Dolayısıyla bu işlemler de itirazen şikayete konu edilemezler.

İkinci sonuç ise ihalelere katılmaktan yasaklama kararlarıdır. Yasaklama kararları ihale süreci dışında tesis edildiğinden Kamu İhale Kurumu’nun ihalelerden yasaklama kararlarına karşı yapılan başvuruları inceleme yetkisi bulunmamaktır. Ancak hemen ifade etmek gerekir ki yasaklama kararı aynı zamanda isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasını sonucunu da doğurmuşsa, değerlendirme dışı bırakmaya ilişkin işlem, Kurumun görev alanına girecektir. Kurumun görev alanıyla ilgili üçünü kriter ise sözleşmenin imzalanmasından önce tesis edilen idari işlemlerle sınırlılıktır. İhale süreci neticesinde kamu ihale sözleşmesi imzalandıktan sonra Kurumun inceleme yetkisi sona ermektedir. Örneğin gerekçesi ihale sürecinde yapılan hukuka aykırı işlemler olsa dahi imzalanan sözleşmenin feshine yönelik başvurular Kurumun görev alanına girmez.

7-) İTİRAZEN ŞİKAYET BAŞVURUSUNU KİMLER YAPABİLİR?

İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler başvuruda bulunabilir.

Aday, ön yeterlik için başvuran gerçek veya tüzel kişileri veya bunların oluşturdukları ortak girişimleri,
İstekli, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidini,
İstekli olabilecekler ise ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişimi ifade etmektedir.

Dolayısıyla itirazen şikayet başvurusunda bulunabilmek için ihale dokümanını satın almış olmak veya teklifte bulunmuş olmak gerekir.

İlgilinin bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu ispatlaması gerekmektedir. İdari yargıda dava açma ehliyeti için aranan menfaat ihlalinden farklı olarak burada hak ihlali aranmaktadır. Yönetmeliğin 5’inci maddesi şu şekildedir:

“İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;

a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler, hakkında başvuruda bulunabilir.”

Yönetmelikte hangi durumların hak ihlali olduğu düzenleme altına alınmış ise de Danıştay hak ihlali kavramını geniş yorumlamakta, başvurucunun aday, istekli veya istekli olabilecek olan kişi olmasını yeterli görmektedir. Kamu İhale Kurumu ise hak ihlalini dar yorumlamaktadır.

8 -) İTİRAZEN ŞİKAYET BAŞVURUSU ÜCRETLİ MİDİR?

4734 sayılı Kanun ile Kuruma yapılacak itirazen şikayet başvuruları için başvurucu tarafından bir bedel yatırılması zorunlu kılınmıştır. Bu ücretler her sene Kamu İhale Tebliği ile güncellenmekle birlikte 2025 yılı için şu şekildedir:

YAKLAŞIK MALİYET	BAŞVURU BEDELİ
8.447.946 TL’ye kadar	50.640 TL
8.447.946 – 33.791.911 TL arası	101.344 TL
33.791.911 – 253.439.417 TL arası	152.021 TL
253.439.417 TL üstü	202.718 TL

İtirazen şikayet başvurusunun esastan incelenebilmesi için öncelikle başvuru bedelinin ödenmesi gerekmektedir. Bu bedeller harç niteliğinde olduğundan başvuru sahiplerinden talep edilmekte ve Kanun’da aksi yönde bir hüküm olmadığından başvuru sahibi süreç sonunda haklı çıksa dahi bu bedel iade edilmemektedir. Uygulamada bu bedellerin iadesi için hukuka aykırı ihale işlemi tesis eden idareye dava açılmakta ve ücretlerin iadesi dava yolu ile sağlanmaktadır. Hemen ifade etmek gerekir ki Kamu İhale Kurumu bu bedelleri iade etmekle yükümlü değildir. Açılacak olan dava da ihaleyi yapan idareye açılmalıdır.

9-) KAMU İHALE KURUMU ESAS HAKKINDAKİ İNCELEMEYİ NASIL YAPAR?

Başvuru dilekçesi ve yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda Kurum tarafından esasın incelenmesine geçilir. Kanunun 56’ncı maddesine göre Kurum, itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.

10-) İTİRAZEN ŞİKAYET BAŞVURU ÜZERİNE VERİLEBİLECEK KARARLAR NELERDİR?

Başvurular üzerine Kamu İhale Kurumu tarafından gerekçeli olarak;

İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir.

Kurumun görev alanında bulunmaması hali hariç, itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesi durumunda, başvuru teminatı yatırılan hallerde teminatın gelir kaydedilmesine de karar verilir.

11-) KONUYLA İLGİLİ ÖNEMLİ DANIŞTAY KARARLARI

“Açık ihale usulü ile yapılan ihaleye ilişkin olarak şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu’nun kararının iptali istenilmiştir. Tebliğ edilen ihale kararı ile şirketin ve hâlihazırda ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklinin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı görülmektedir. Şirketin şikâyet başvurusu üzerine yapılan inceleme neticesinde idarece başvuru sahibinin tekliflerinin geçerli hâle geldiğine ilişkin düzeltici işlem kararının şirkete bildirilmesini üzerine idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu açıktır. Şirketin yeniden yapmış olduğu şikâyet başvurusunda ihaleyi kazanan firmaya ilişkin iddialarda bulunduğu, ancak bu iddiaların idarece aynı gerekçelerle yeni başvuru olarak değerlendirilerek reddedildiği, oysa her iki şikâyet başvurusundaki iddiaların birbirinden farklı olduğu görülmektedir. Şirketin şikâyet başvurusu üzerine alınan kararın şirkete tebliğ edilmesi üzerine on günlük süre içerisinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu ve bu nedenle süresi içerisinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmadığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.”

D. 13. Daire, Esas Numarası: 2015/316, Karar Numarası: 2021/222, Karar Tarihi: 21.01.2021

“Şirketin itiraz ettiği hususun şartnamenin ilgili maddesinde yer alan ihalede sınır değer tespiti ile açıklama istenilmesinin ihalenin sonlandırılabileceğine ilişkin düzenleme olduğu, bu hususun ilgili tarihinde yayınlanan ihale ilanının İhale Kanun’un ilgili maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacağı şeklinde düzenlendiği görülmektedir. Şirket tarafından en geç bu tarihte bu hususun öğrenildiğinin kabulünün gerektiği, en geç ilgili tarihe kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiğinden bu süre geçtikten idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğundan başvurunun Kamu İhale Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince süre yönünden incelenmesine imkân bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.”

D. 13. Daire, Esas Numarası: 2015/2823 Karar Numarası: 2021/221 Karar Tarihi: 21.01.2021

“Devletin, işlemlerinde, bireylerin hangi kanun yolları ve merciilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorunda olduğunu öngören Anayasa’nın ilgili maddesinin ayrı bir yasal düzenlemenin varlığını gerektirmeyen, doğrudan uygulanabilir nitelik taşımasından dolayı, yasama, yürütme ve yargı organlarının, idare makamlarının ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının işlemlerinde, bu işlemlere karşı başvurulacak idarî merciileri ve kanun yolları ile sürelerini belirtmesinin zorunlu olduğu ortaya çıkmaktadır. Dosyanın incelenmesinden, ihale komisyon kararı uyarınca davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik onaylanan ihale komisyonu kararının bildirimine ilişkin yazının incelenmesinden, yukarıda belirtilen Anayasal zorunluluk karşısında ihaleyi yapan idareye yapmış bulunduğu şikâyet başvurusunun süresinde olmadığının kabul edilemeyeceği anlaşılmıştır. Başvurunun süre yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.”

D. 13. Daire, Esas Numarası: 2015/1805 Karar Numarası: 2021/341 Karar Tarihi: 28.01.2021.

“İhalede davacı şirket ile dava dışı tarafından; ihale dokümanının aynı IP’li cihaz üzerinden e-imzalı olarak indirildiği, geçici teminat mektuplarının aynı tarihte aynı bankaya ait aynı şubeden alındığı, geçici teminat mektuplarının aynı kişi tarafından teslim alındığı, bunun yanında davacı şirketin yetkilisi ile dava dışı şirket yetkilisi arasında baba-oğul ilişkisi olduğu, dava dışı şirket ve davacı şirketin daha önceki adresleri arasında benzerlikler bulunduğu hususları göz önüne alındığında; her bir tespitin ayrı ayrı tek başına başvuruya konu ihalede irade birliği içerisinde hareket edildiği sonucuna ulaştıramayacağı, ancak tüm tespitler bir arada değerlendirildiğinde, anılan istekliler tarafından Kamu İhale Kanunu’nun ilgili hükümlerine aykırı şekilde ihaleye teklif verildiği, isteklilerin irade birliği çerçevesinde birlikte hareket ettiklerine ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olduklarına dair güçlü kanıtların bulunduğu anlaşıldığından, davacı şirketin ihale dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine yönelik Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.”

D. 13. Daire Esas Numarası: 2020/508 Karar Numarası: 2020/844 Karar Tarihi: 11.03.2020

“Uyuşmazlıkta, şirketin sunmuş olduğu proforma fatura ile satış tespit tutanağında, öngörülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmasa da, belgelerin birbirleriyle uyumlu olduğu ve Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca gerekli şeklî unsurları taşıdığı açıktır. Aşırı düşük teklif sorgulamasında işçilere sağlanacak olan giyim giderlerine ilişkin yapılan açıklama kapsamında sunulan proforma faturanın ihalenin ilgili kısımlarına ilişkin toplam giyim bedeli tutarlarında virgülden sonra üç hane bulunmasının ilgili kısımlara ilişkin toplam fiyat teklifi hesabında herhangi bir yanlışlığa sebebiyet vermediği ve yuvarlamanın fiyat teklifi toplamında Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun ‘a uygun olarak yapıldığı anlaşılmaktadır. Şirketin itirazen şikâyet başvurusunun giyim bedeli toplamlarında virgülden sonra üç hane bulunduğu gerekçe gösterilerek reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır”

D. 13. Daire Esas Numarası: 2015/1732 Karar Numarası: 2021/424 Karar Tarihi: 10.02.2021

“İtirazen şikâyet başvurusunun şekil yönünden reddine ilişkin kararın iptali istenilmiştir. Davaya konu işlemin öğrenilmesinden itibaren itirazen şikâyet başvurularına ilişkin 10 günlük sürenin davacılar bakımından da geçerli olduğu, başvuru sahibi tarafından Yönetmelik kapsamında belirlenen eksikliklerin ihalenin iptali kararının öğrenilmesinden itibaren 10 gün içinde giderilmesinin mümkün olduğu, 5 günlük doğrudan itirazen şikâyet süresinin davacılara bildirilmemesi nedeniyle Kurum tarafından belirlenen ve elektronik ortamda yayımlanan eksikliğin 10 günlük itirazen şikâyet süresi içerisinde giderilmesi karşısında 5 gün içinde eksikliğin giderilmediğinden bahisle tesis edilen başvurunun şekil yönünden reddi kararında hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki kararda, Kanunda sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından onanmasına karar verilmiştir.”

D. 13. Daire Esas Numarası: 2018/3705 Karar Numarası: 2019/23 Karar Tarihi: 04.01.2019

“4734 sayılı Kanun uyarınca yapılan ihalelerde şikayet ve itirazen şikayet yoluna başvurma hakkına ancak ihaleye katılan veya istekli olabilecek aday durumunda olanların sahip olduğu ve davacı meslek kuruluşunun ihaleye katılmadığı gibi istekli olabilecek aday durumunda da olmadığının anlaşıldığı, davacının ihaleye katılmadığı ve sözleşmenin tarafı da olmadığı, bu nedenle davacı meslek kuruluşunun davayı açmakta kişisel, güncel ve meşru menfaatinin olmadığı, dolayısıyla dava açma ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı Kanun’un 15-1/b maddesi uyarınca davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin temyize konu İstanbul 7. İdare Mahkemesi’nce verilen 06.12.2007 tarih ve E:2007/1263, K2007/2449 sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1.fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan Mahkeme kararının onanmasına, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine 13.02.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi.”

D. 13. Daire Esas Numarası: 2008/6670 Karar Numarası: 2009/1769 Karar Tarihi: 13.02.2009

İhale hukukunun bir uzmanlık dalı olması sebebiyle gerek ihaleyi yapan idarelere yapılacak olan şikayet başvurularının gerekse Kuruma yapılacak itirazen şikayet başvurularının idare hukuku alanında uzman avukatlar vasıtasıyla yapılması hak kayıplarının önlenmesi ve adalete erişim anlamında önem arz etmektedir.